ขนุนทองประเสริฐ เป็นขนุนสายพันธุ์ที่ได้รับความนิยมสูงในประเทศไทย เนื่องจากมีลักษณะเด่นคือ เนื้อสีเหลืองทอง หนา หวาน กรอบ เปลือกบาง และให้ผลผลิตต่อเนื่องตลอดปี นอกจากนี้ยังเป็นพันธุ์ที่ปลูกง่าย โตเร็ว และเป็นที่ต้องการของตลาด ทั้งในประเทศและต่างประเทศ
ขนุนพันธุ์ทองประเสริฐจึงเหมาะสำหรับการปลูกเชิงพาณิชย์ โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคตะวันออกและภาคกลางของไทย ซึ่งเป็นแหล่งเพาะปลูกหลัก ปัจจุบันเกษตรกรหลายรายประสบความสำเร็จจากการปลูกขนุนพันธุ์นี้เพื่อจำหน่ายทั้งในรูปผลสดและแปรรูป
ลักษณะของขนุนทองประเสริฐ
1. ลักษณะต้น
- เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูงประมาณ 8-12 เมตร
- แตกกิ่งแขนงเป็นพุ่มโปร่ง ใบมีสีเขียวเข้ม รูปไข่ ปลายมน
2. ลักษณะผล
- ผลมีขนาดใหญ่ น้ำหนักเฉลี่ย 8-15 กิโลกรัม
- เปลือกบาง สีเขียวถึงเขียวอมน้ำตาล หนามใหญ่
- เนื้อสีเหลืองทอง หนา 50% ของน้ำหนักผล
- เมล็ดมีขนาดเล็กและจำนวนเมล็ดน้อย
3. รสชาติและเนื้อสัมผัส
- มีรสหวาน 20-27 บริกซ์
- เนื้อแน่น กรอบ ไม่เละ
- กลิ่นหอมอ่อน ไม่ฉุนเกินไป
การปลูกขนุนทองประเสริฐ
1. สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
- เจริญเติบโตได้ดีใน ดินร่วนซุย ดินร่วนปนทราย หรือดินร่วนเหนียว
- ค่าความเป็นกรด-ด่างของดินควรอยู่ที่ 5.5-6.5
- ต้องการแสงแดดเต็มที่อย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงต่อวัน
- อุณหภูมิที่เหมาะสมอยู่ระหว่าง 25-35°C
2. การเตรียมแปลงปลูก
- ไถพรวนดินและกำจัดวัชพืชก่อนปลูก
- ขุดหลุมขนาด 50x50x50 ซม.
- ผสมดินกับปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักเพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์
3. วิธีการปลูก
- นิยมใช้ต้นพันธุ์ ทาบกิ่งหรือต่อกิ่ง เพราะให้ผลเร็ว
- ปลูกโดยให้ระยะห่าง 8×8 เมตร หรือ 10×10 เมตร
- หลังปลูกต้องรดน้ำทุกวันในช่วง 1-2 เดือนแรก
การดูแลรักษาขนุนทองประเสริฐ
1. การให้น้ำ
- ควรรดน้ำ 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์ ในช่วงที่ฝนทิ้งช่วง
- ควบคุมปริมาณน้ำในช่วงออกดอกเพื่อป้องกันดอกร่วง
2. การใส่ปุ๋ย
- ใส่ปุ๋ยอินทรีย์ เช่น ปุ๋ยคอก ทุก 3-4 เดือน
- ใส่ปุ๋ยเคมี สูตร 15-15-15 เพื่อเร่งการเจริญเติบโต
- ในช่วงออกดอกและติดผล ควรใช้ปุ๋ย สูตร 8-24-24
3. การตัดแต่งกิ่ง
- ควรตัดแต่งกิ่งที่ไม่จำเป็นออก ปีละ 1-2 ครั้ง
- ช่วยให้ทรงพุ่มโปร่ง ลดปัญหาโรคและแมลง
การเก็บเกี่ยวขนุนทองประเสริฐ
- ขนุนจะเริ่มให้ผลผลิตหลังปลูกประมาณ 2-3 ปี
- ใช้เวลาประมาณ 4-6 เดือนหลังจากดอกบาน ถึงจะเก็บเกี่ยวได้
- วิธีสังเกตผลแก่พร้อมเก็บเกี่ยว:
✔ เปลือกเปลี่ยนเป็นสีเขียวอมน้ำตาล
✔ หนามขยายใหญ่และนุ่มขึ้น
✔ มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ
✔ เคาะแล้วมีเสียงโปร่ง
โรคและศัตรูพืชของขนุนทองประเสริฐ
1. โรคราน้ำค้าง
- ใบเป็นจุดเหลืองและแห้งตาย
- วิธีป้องกัน: ตัดแต่งกิ่งให้โปร่ง และฉีดพ่นสารชีวภัณฑ์
2. หนอนเจาะลำต้น
- พบตัวหนอนกัดกินเนื้อไม้ ทำให้ต้นทรุดโทรม
- วิธีป้องกัน: ใช้สารชีวภัณฑ์หรือห่อผลเมื่อเริ่มติดผล
3. แมลงวันทอง
- ตัวอ่อนฝังตัวในผลทำให้เน่า
- วิธีป้องกัน: ห่อผลด้วยถุงตาข่าย
ตลาดและโอกาสทางการค้าของขนุนทองประเสริฐ
ราคาจำหน่าย
- ผลสด: 30-50 บาทต่อกิโลกรัม
- เนื้อขนุนแกะแล้ว: 80-120 บาทต่อกิโลกรัม
- ต้นพันธุ์: 100-300 บาทต่อต้น
แหล่งปลูกหลักในไทย
- จังหวัดชลบุรี (พนัสนิคม)
- จังหวัดจันทบุรี
- จังหวัดระยอง
- จังหวัดราชบุรี
ตลาดส่งออก
- จีน
- เวียดนาม
- มาเลเซีย
โอกาสทางธุรกิจ
- ขายขนุนสดในตลาดภายในประเทศและส่งออก
- แปรรูปเป็น ขนุนอบแห้ง ขนุนลอยแก้ว แยมขนุน
- ขายต้นพันธุ์ขนุนให้เกษตรกรรายใหม่
สรุป
ขนุนทองประเสริฐเป็นพันธุ์ขนุนที่ ให้ผลผลิตเร็ว เนื้อหวานกรอบ เปลือกบาง และเป็นที่ต้องการของตลาด เหมาะสำหรับการปลูกเชิงพาณิชย์และการส่งออก เกษตรกรสามารถเลือกปลูกเพื่อสร้างรายได้อย่างมั่นคง เนื่องจากขนุนชนิดนี้ ให้ผลผลิตต่อเนื่องตลอดปี และมีราคาขายที่คุ้มค่า
